Czym są diastemy
Diastema to przerwa między sąsiadującymi ze sobą zębami. U koni naturalnie występuje diastema fizjologiczna między siekaczami (okrajki) lub kłami i pierwszymi zębami policzkowymi. To tam umieszczamy wędzidło. Niestety u koni występują patologiczne diastemy między zębami policzkowymi oraz diastemy między siekaczami. U zdrowego konia każdy łuk zębowy zawiera po 6 zębów policzkowych, które są ciasno dopasowane i działają jak jedna całość. Przerwy pomiędzy przylegającymi zębami na łuku zębowym są patologią i sprawiają, że przeżuwany pokarm zalega, a na zęby działają nieprawidłowe siły. Wyszczególnia się diastemy ze względu na źródło powstania lub budowę.
Pierwotne i wtórne diastemy
I tak wyróżniamy pierwotne (wrodzone) diastemy, które powstają w trakcie nieprawidłowego rozwoju zębów koni. Z nimi właśnie mamy do czynienia u dorastających koni. Zdarza się, że w trakcie rozwoju zanikają.
Natomiast wtórne (nabyte) diastemy najcześciej obserwujemy u starszych koni. Powstają w wyniku zużycia zębów, nieleczonych wad zgryzu, przerostów, a także ekstrakcji zębów.
Otwarte i zamknięte diastemy
Inny podział diastem związany jest z ich budową. Otwarte diastemy (rys.1) są mniej uciążliwe dla konia i jeżeli nie zalegą w nich resztki pokarmu to często nie wymagają leczenia.
W zamkniętych diastemach dochodzi do zalegania i upychania pokarmu w stronę dziąsła. Skutkiem tego jest rozwój bardzo bolesnych zapaleń przyzębia, a nawet resorpcji kości zębodołu.
Profilaktyka diastem
Jak wspominaliśmy lepiej zapobiegać niż leczyć. Regularna profilaktyka ma tutaj istotne znaczenie. Odontoplastyka, czyli precyzyjne modelowanie zębów często zapobiegnie powstaniu diastem wtórnych.
Konsekwencje nieleczonych diastem
Diastema, zwłaszcza zamknięta, prowadzi do zapalenia dziąseł, paradontozy, resorpcji kości zębodołu. Towarzyszy temu ogromny ból. Koń ma problemy z żuciem co w konsekwencji często skutkuje utratą masy ciała i pogorszeniem stanu zdrowia.
Leczenie diastem
Diastemy otwarte, często nie wymagają leczenia, jeżeli nie zalega w nich pokarm. Czasami są poszerzane i/lub wypełniane materiałem plastycznym. Często też jest skuteczne modelowanie zębów sąsiadujących i powierzchni okluzyjnej.
W przypadku diastem zamkniętych zaleganie pokarmu często wywołuje zapalenie przyzębia. Główną metodą ich leczenia jest całkowite lub częściowe rozszerzenie zamkniętej powierzchni okluzyjnej i doprowadzenie do stanu by pokarm w niej długotrwale nie zalegał. W przypadkach zaawansowanych zabieg przeprowadza się w klinice.
Podsumowanie
Leczenie diastem nie jest objęte standardową procedurą podczas tarnikowania i pobiera się od niej dodatkową opłatę.